Pretpostavka je da će se svaka peta žena u jednom razdoblju života susresti s poremećajem štitne žlijezde, a broj oboljelih muškaraca sve je veći, tvrde stručnjaci.
Osim genetike, nastanak bolesti štitnjače uzrokuju stresan život, nepravilna ishrana i promjene hormonskog statusa poput trudnoće i menopauze. Poremećaji u radu te važne žlijezde danas su drugi po redu endokrini problem po učestalosti, nakon dijabetesa.
Prvi simptomi nepravilnog rada štitne žlijezde, koja se nalazi u vratu ispod Adamove jabučice su oticanje vrata, neobjašnjiv gubitak ili dobijanje na težini, opadanje kose, kao i promjene u nivou energije i raspoloženju.
Kako štitna žlijezda kontroliše rad metabolizma, njen poremećaj može da rezultuje i problemima s plodnošću, ali i povišenim krvnim pritiskom, oštećenjem srca kao i psihičkim problemima u vidu depresije.
Najčešći oblici bolesti štitne žlijezde su hipotireoza, kada luči premalo hormona, kao i hipertireoza, koju karakteriše pretjerano lučenje hormona. Kako su stanja i uzroci poremećaja drugačiji, tako su drugačiji i simptomi.
Dijagnostikovanje
• Najčešći metod utvrđivanja bolesti je analiza hormona štitne žlijezde u krvi.
• Ako nivo hormona nije optimalan, obavlja se ultrazvuk ovog organa.
• Kod prisutnih čvorova u tkivu štitne žlijezde radi se punkcija čvorova i scintigrafija.
• U pojedinim slučajevima problem prolazi sam od sebe, dok je u većini potrebna terapija lijekovima.
• Kod postojanja čvorova, kao i kod hipertireoze, koju nije moguće kontrolisati duže vrijeme, pristupa se operaciji štitne žlijezde ili zračenju radioaktivnim jodom.
Hipotireoza
Najčešći uzrok nedovoljnog lučenja hormona štitne žlijezde je autoimuna bolest Hašimotov sindrom koja se potvrđuje testiranjem antitijela tiroidne peroksidaze (TPO) i tireoglobulina (Tg).
Autoimuna bolest može da postoji i ako nije prisutan poremećaj hormona, ali potrebno je da takvo stanje prati ljekar jer i u tom slučaju mogu da postoje simptomi bolesti.
Liječenje hipotireoze najčešće se svodi na nadoknadu prirodnih hormona štitne žlijezde sintetičkim, koji se piju svako jutro natašte, u zavisnosti od doze koja je potrebna tijelu.
Simptomi:
- Debljanje bez pojačanog unosa hrane
- Zadržavanje vode u tijelu
- Zatvor i probavne tegobe
- Stalan umor i manjak energije
- Poremećaji menstrualnog ciklusa
- Osjećaj udaranja srca
- Osjećaj hladnoće zbog usporenosti metabolizma
- Depresija
- Psihomotorna usporenost
Hipertireoza
Kod hipertireoze dolazi do pojačanog stvaranja hormona štitne žlijezde, a najčešće je posljedica autoimunog procesa tj. Gravesove bolesti.
Ostali uzroci su čvorovi i poremećaj u radu hipofize.
Simptomi su često jače izraženi nego kod hipotireoze.
Simptomi:
- Ubrzan rad srca
- Prekomjerno znojenje
- Česte stolice
- Subjektivan osjećaj vrućine
- Podrhtavanje ruku i mišića tijela
- Krhki nokti
- Hiperaktivnost
- Problemi s nesanicom
- Poremećaj menstrualnog ciklusa
- Problemi s vidom i buljavost očiju
Ako ste primjetili bilo koji od navedenih problema, u našoj poliklinici možete uraditi nalaz hormona štitne žlijezde, a na raspolaganju su vam i Dr Violeta Ćulafić-Vojinović, specijalista interne medicine-endokrinolog kao i Prim. Mr SC Nedeljko Topuzović.